20 ︴ CZĘŚĆ I ● JANUSZ KORCZAK I JEGO KONCEPCJA PEDAGOGICZNA Filozofia wychowania przez wolność, odpowiedzialność i samorozwój stawia Janusza Korczaka w gronie najwybitniejszych innowatorów pedagogiki na miarę nie tylko polską, ale europejską. Stworzył własne, unikatowe podejście. Nie skupił się na metodyce wychowania (jak np. Maria Montessori), nie ograniczał się też do jednego nurtu myślenia (np. behawioryzmu), odrzucał dogmatykę i wąskie traktowanie dziecka i jego edukacji. Skupił się na istocie wychowywania i na drogowskazach dla wychowawców. Wskazał cele dobrego wychowania, zostawiając pedagogom swobodę wyboru metod. Źródła filozofii pedagogicznej Korczaka tkwią głęboko w myśli i dorobku europejskiego humanizmu i z nich czerpią. Znajdziemy w niej echa sokratejskiej metody dialogu, nawiązania do ateńskiego ideału „człowieka – obywatela”, ducha renesansowych akademii i gimnazjów, żydowski szacunek dla słowa, reformizm oświecenia, idee pozytywistycznego zaangażowania i wychowania oraz inspiracje z innych kultur. Korczak nie zamykał się na żadne inspiracje, czerpał z wielu nurtów i tradycji. Odwoływał się również do osiągnięć m.in. Lwa Tołstoja (wolność jako podstawa wychowania, „Swobodne Wychowanie”), Johanna Pestalozziego (idea wychowania opartego na miłości i zrozumieniu dziecka) czy Friedricha Fröbla (idea „kindergarten”). Był zwolennikiem Nowego Wychowania, który opowiadał się za podmiotowym traktowaniem dziecka w nauczaniu i wychowaniu, postulował, by treści i sposoby motywacji do uczenia się były dostosowane do możliwości i cech psychofizycznych dziecka. Ruch ten odrzucał formalizm edukacji i dążył do zmiany organizacji, stylu i metodyki wychowania przedszkolnego i szkoły. Tak Korczak pisał o swoich poszukiwaniach najlepszej drogi wychowania: „Droga, którą wybrałem dążąc do celu, nie jest ani najkrótsza, ani najdogodniejsza, jest jednak najlepsza dla mnie, – bo moja, – bo własna. Znalazłem ją nie bez mozołu, nie bez bólu – i wówczas dopiero, gdy zrozumiałem, że wszystkie przeczytane książki, obce doświadczenia i cudze zdania – kłamały”. Poszukiwania doprowadziły go jednak do koncepcji odważnych, nowatorskich i skutecznych. Dzięki nim wyprzedził swoją epokę, i sfomułował prawdy wychowawcze ponadczasowe i uniwersalne. Źródło: z zasobów Korczakowskiej Szkoły Marzeń
RkJQdWJsaXNoZXIy NjE0MzI=